Jakie rośliny barwierskie rosną w ekosferze miast?
W ramach Barwieniska zostały zorganizowane trzy spacery barwierskie po trzech dzielnicach Gdańska: Dolnym Wrzeszczu, Dolnym Mieście oraz Przymorzu. Spacery pozwoliły na zanurzenie się w pytaniach o ekologiczny potencjał miasta, zrównoważone ubrania i codzienne praktyki ekologiczne. Zadaliśmy sobie też pytania o wymiarze etycznym: co historyczna sztuka barwierska może oznaczać w dobie katastrofy klimatycznej? Dzieliliśmy się wiedzą i doświadczeniem ze świata roślin i świata ubrań. Krótkie relacje filmowe ze spacerów możecie znaleźć na profilu Vimeo MONA RENA studio. Jeżeli interesuje cię o czym mówiliśmy na spacerach, to filmy dotyczące barwienia naturalnego, także znajdziesz pod tym linkiem.
Na wyciągnięcie nogi
Miejsca, w których rosną rośliny barwierskie w mieście są wszechobecne. Przydomowe ogrody, okolice przystanków komunikacji miejskiej, parki miejskie, podwórka, bliskość i dostępność. Na potrzeby projektu Barwienisko realizowanego dzięki Stypendium Kulturalnemu Miasta Gdańsk przygotowałam i sukcesywnie powiększam mapę Google, na której znajdziecie zaznaczone miejskie rośliny barwierskie.
Spacery śladami roślin barwierskich opracowałam na podstawie Dzikich Barw Aleksandry Bystry oraz Farbowanie barwnikami naturalnymi Weroniki Tuszyńskiej. Odsyłam do nich jako nieocenionego źródła wiedzy i inspiracji dla procesu barwienia naturalnego.
Spacery śladami roślin barwierskich w Gdańsku
Zadziwiające jest, jak w bliskim sąsiedztwie rosną rośliny barwierskie. Zdarza się często, że obok pokrzywy rośnie glistnik jaskółcze ziele. Brzoza często występuje blisko pokrzyw, czy szczaw rośnie w wielkich skupiskach pozwalając na duże zbiory. Spacery trwały około 2 godzin i zwykłe w tym czasie odnajdywaliśmy około 40 roślin występujących na obszarze 1 km kwadratowego. Miasto jest łatwym do przemierzania szlakiem, wszędzie są ścieżki, chodniki. Ta dostępność przestrzeni pozwalała na skupienie się na rozmowach i wymianie doświadczeń z barwieniem wszelkiego rodzaju, czasem niezamierzonym. Lepiej nie łączyć czerwonej bielizny z praniem białych koszul, chyba że chce się porzucić kolor bieli w swojej garderobie na rzecz bladego różu i uśmiechów niezliczonych. Rozmawialiśmy także o niezbędnych środkach chemicznych takich jak ałun lub siarczan żelaza, które utrwalają barwienie naturalne na tkaninach.
Nadrzędnym celem spacerów śladami roślin było uświadomienie sobie ich dostępności oraz pola oddziaływania. Jak można podążać w spacerze za statycznie rosnącymi roślinami? Właśnie to przeniesienie się nisko, blisko ziemi w uważności oraz potraktowanie barwienia naturalnego jako przystępnej praktyki projektowej stały się wyróżniającymi postawami badawczymi. Brzoza i jej liście pozwolą Ci osiągnąć kolory mocnej żółtości. Pokrzywa zaprasza do świata khaki, tylko pamiętam o rękawiczkach podczas jej ścinania. Glistnik jaskółcze ziele zarówno uleczy zmiany skórne jak i zabarwi na rudości. Mordel, przyjacielski pies te wszystkie rośliny znajdzie swoim nosem i węchem jako naczelnym zmysłem poznawczym. Nawłoć zapachnie także dla Ciebie miodem i słodkością. Jeżeli poszukujesz organizacji spaceru w twojej okolicy, skontaktuj się hello@monarena.studio. Wszystko jest możliwe.
Zrealizowano ze środków miasta Gdańsk w ramach Stypendium Kulturalnego.
